CZYM JEST FIZJOTERAPIA W POŁOGU?
Program opieki fizjoterapeutycznej kierowany do Pań w końcowym okresie ciąży oraz będących w okresie połogu. Program stanowi opiekę na młodą mamą, gdzie odpowiednie ćwiczenia i zabiegi, podjęte tuż po powrocie ze szpitala, pozwolą usprawnić ciało młodej mamie, przywrócić poprawne funkcjonowanie organizmu, przygotować do kolejnych późniejszych aktywności fizycznych (uprawianych sportów). Wczesna fizjoterapia i odpowiednio podjęte zabiegi terapeutyczne są pomocne i wręcz potrzebne kobiecie w przeciwdziałaniu niekorzystnym zmianom, które wywołał poród i okres ciąży. Wczesna fizjoterapia pozwala pacjentce poznać profilaktykę, właściwe zachowania, usprawnić ciało by zabezpieczyć je przed mogącymi pojawić się w późniejszym okresie nieprawidłowościami tj np.: wysiłkowe nietrzymanie moczu, bóle kręgosłupa, rozstęp mięśnia prostego brzucha. Szczególne znaczenie ma czas rozpoczętej fizjoterapii, która powinna zostać podjęta najlepiej jeszcze w szpitalu. Jeśli jednak nie ma dostępu do fizjoterapeuty w szpitalu, to najszybciej jak to możliwe, po jego opuszczeniu.
DLACZEGO SZYBKO PODJĘTE DZIAŁANIA FIZJOTERAPEUTYCZNE DAJĄ EFEKTY?
Bowiem w okresie połogu kobieta jest jeszcze pod wpływem wysokiego działania relaksyn. Hormony te w okresie ciąży mają działanie rozluźniające więzadła, stawy i mięśnie (również powłoki brzuszne), a podczas porodu również mięśnie dna miednicy. Wykorzystanie zjawiska wysokiego działania relaksyn we okresie połogu daje możliwość szybszego ukształtowania sylwetki kobiety, bowiem relaksyny powodują, że ciało jest elastyczne jak modelina i lepiej poddaje się działaniom terapeutycznym.
CELEM FIZJOTERAPII W POŁOGU JEST:
- Zapobieganie powikłaniom zakrzepowego zapalenia żył w połogu.
- Poprawa wyglądu mięśni brzucha, szybszego jego powrotu do sprawności i właściwej funkcji.
- Zmniejszenie bóli kręgosłupa.
- Szybsze obkurczanie i opróżnianie się macicy (inwolucja).
- Profilaktyka obniżenia narządu rodnego oraz nietrzymania moczu.
- Zapobieganie powikłaniom związanym z obniżeniem narządu rodnego.
- Likwidacja bólu ze strony blizny po cesarskim cięciu i tworzenia się zrostów.
- Likwidacja bólu i następstw po cięciu krocza (jeśli do takowego doszło).
- Wyrównaniu zmian w statyce ciała kobiety (poprawa postawy ciała, przywrócenia równowagi napięć mięśniowych, poprawa zakresów ruchu).
- Zapewnienie właściwiej pracy i synergii pomiędzy przeponą, mięśniami dna miednicy, mięśniami brzucha i grzbietu.
- Poprawa nastroju psycho-fizycznego młodej mamy.
- Przygotowanie ciała do dalszych aktywności fizycznych po okresie połogu i szybszego powrotu sylwetki z okresu przed ciążą.
Program fizjoterapii obejmuje
- Przeprowadzenie indywidualnego wywiadu
- Analizę wykonywanych codziennych domowych czynności przez pacjentkę.
- Edukację i naukę przyjmowania właściwych wzorców ruchowych przez pacjentkę, a więc: dostosowanie pozycji podczas leżenia, wstawania, siadania, karmienia piersią i/lub butelką, kąpania, przewijania, z zachowaniem zasad profilaktyki. Wszystko w celu zapewnienie ochrony słabych struktur ciała, przeciwdziałaniu niewłaściwych zachowań mogących utrudniać proces gojenia ran, przywracania sprawności powłok brzusznych, mięśni dna miednicy i minimalizacji przeciążeń.
- Ocena zakresu ruchomości stawów wraz z oceną sylwetki pacjentki. Nauka przyjmowania właściwej i świadomej postawy ciała pacjentki w przestrzeni, indywidualne wskazówki w kierunku zmniejszenia dolegliwości bólowych i szybszego powrotu do pełnej sprawności po ciąży.
- Ocena stanu powłok brzusznych (wielkości i rozmiaru rozstępu brzucha). Zastosowanie indywidualnej terapii mobilizacyjnej przywracającej funkcje tkanek miękkich oraz ćwiczeń domowych odpowiednio dostosowanych do potrzeb pacjentki.
- Ocena stanu mięśni dna miednicy i przygotowanie odpowiednich ćwiczeń.
- Indywidualne wskazówki do profilaktyki mięśni dna miednicy (ćwiczenia domowe)
- Dostosowanie indywidualnych ćwiczeń ukierunkowanych na poprawę sylwetki, poprawę stanu brzucha, mięśni dna miednicy, oceny pracy przepony w kierunku zapewnienie synergicznej pracy mięśni dna miednicy, mięśni brzucha, grzbietu, mięśni oddechowych.
- Ćwiczenia oddechowe – przywracanie właściwych torów oddechowych
- Taping ginekologiczny
Realizacja programu fizjoterapii połogowej
Program obejmuje 5-6 domowych spotkań, które odbywają się możliwie jak najszybciej po wypisaniu pacjentki ze szpitala. Zalecane jest, by była to nawet 3-4 doba. Wizyty domowe dają komfort mamie, bez wychodzenia z domu. Fizjoterapeuta przyjeżdża na umówiony termin spotkania.
Kolejne spotkanie ma miejsce po kilku dniach, aby skontrolować stan zdrowia, funkcję mięśni pacjentki, ocenić zlecone ćwiczenia domowe, korygować ewentualne błędy, ocenić postępy terapii. Odstępy między kolejnymi spotkaniami stopniowo wydłużają się na pozostałe tygodnie połogu.
Czas trwania jednego spotkania uzależniony jest od indywidualnych możliwości pacjentki, jednakże najczęściej obejmuje on okres min 50 minut.
Zalecana jest również jedna domowa wizyta tzw: „PREWIZYTA”, która odbywa się na kilka tygodni przed porodem. Celem takiej wizyty jest edukacja w zakresie niezbędnych ćwiczeń do samodzielnego wykonywania przez pacjentkę tuż po porodzie, jeszcze na łóżku szpitalnym, zastosowania działań profilaktycznych, które wpłyną zmniejszenie powikłań poporodowych np.:
- nauka ćwiczeń przeciwzakrzepowych stanowiących zabezpieczenie powikłaniom tj: zakrzepowego zapalenia żył po porodzie
- nauka siadania, wstawania w zależności od rodzaju porodu
- nauka ćwiczeń mięśni dna miednicy
- ćwiczenia oddechowe
